۱–جراحی برای گذاشتن کاتتر
قبل از اولین دیالیز صفاقی ، یک جراحی جهت قرار دادن کاتتر در شکم انجام خواهد شد. قرار دادن کاتتر حداقل ۳ هفته قبل از اولین دیالیز صفاقی می تواند موفقیت درمان را بهبود بخشد.
به محض قرار گرفتن کاتتر می توانید از آن برای فرایند دیالیز صفاقی استفاده کنید، اما بهتر است از زمان قرار گیری کاتتر ̨ به مدت ۱۰ تا ۲۰روز برای عملکرد بهتر کاتتر صبر کنید .
جراح یک برش کوچک، اغلب در کنار ناف ایجاد می کند و سپس کاتتر را از طریق شکاف به داخل حفره صفاقی هدایت می شود که تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام خواهد شد و ممکن است همراه با یک شب بستری در بیمارستان باشد .با این حال، اکثر افراد می توانند پس از عمل به خانه بروند.
مراقبت از پوست اطراف کاتتر که محل خروج نامیده می شود ̨ آموزش داده خواهد شد.
۲-آموزش دیالیز
اکثر افراد پس از آموزش می توانند هر دو نوع دیالیز صفاقی را به تنهایی انجام دهند. به مدت ۱ تا ۲ هفته آموزشهای مورد نیاز توسط پرستار داده می شود تا نحوه انجام تبادل محلول و جلوگیری از عفونت یاد داده شود . اکثر مردم برای آموزش با یکی از اعضای خانواده یا دوستان می آیند زیرا در صورت نیاز به کمک در فرایند دیالیز ̨ یک دوست یا یکی از اعضای خانواده برای کمک به بیمار با روش دیالیز صفاقی آشنا شوند
در صورت بهره گیری از دیالیز صفاقی خودکار ، روش استفاده از سیکلر ̨ آماده سازی آن ̨ نصب اتصالات و کیسه های محلول دیالیز و تخلیه آموزش داده می شود و همچنین در زمان قطع برق یا نیاز به انجام تعویض دستی روزانه علاوه بر دیالیز صفاقی خودکار شبانه ، چگونگی تعویض دستی آموزش داده می شود.
۳-انجام دیالیز صفاقی
لوازم مورد نیاز :
- محلول دیالیز
- ست انتقال دیالیز
- تجهیزاتی برای تمیز نگه داشتن محل انتقال محلول
- اگر دیالیز صفاقی خودکار را انتخاب کنید به یک سیکلر نیاز دارید
تیم مراقبتهای بهداشتی هر آنچه را که برای شروع دیالیز صفاقی نیاز است فراهم میکند ̨ وسایلی مانند محلول دیالیز و ست دیالیز را معمولاً ماهی یکبار به منزل بیمارتحویل می دهد.
شستن دقیق دستها قبل از انتقال کاتتر به ست میتواند به جلوگیری از عفونت کمک کند. بخشی بنام کانکتور بیمار از یک طرف به کاتتر و از طرف دیگر به ست انتقال متصل می باشد و برای جلوگیری از عفونت دارای یک کلاهک در انتهای آن می باشد.در بین دفعات دیالیز ، کانکتور بیمار و ست انتقال می تواند در داخل لباس پنهان بماند. در ابتدای دیالیز ، درپوش یکبار مصرف را از کانکتور بیمار خارج کرده وبه قسمت منشعب y مانند ست وصل کنید. یک شاخه از لوله y به کیسه تخلیه وشاخه دیگر به کیسه محلول دیالیز تازه متصل می شود.
استفاده از محلول دیالیز باید طبق تجویز پزشک انجام شود . محلول دیالیز در کیسه های ۵/۱، ۲، ۵/۲ یا ۳ لیتری عرضه می شود. محلول دیالیز شامل ترکیب ها ی قندی به نام دکستروز یا ترکیبی به نام ایکودکسترین و مواد معدنی می باشند تا مواد زائد و مایع اضافی را از خون به داخل شکم بکشد .محلول های مختلف دارای درصد های متفاوتی از دکستروز یا ایکودکسترین هستند و پزشک فرمولی را تجویز می کند که متناسب با نیازهای بیمار باشد. کیسه های محلول و سایر لوازم دیالیز در فضایی تمیز نگهداری می شود. برای انجام تعویض پس از شستن دست ها، محلول دیالیز استفاده شده از شکم به داخل کیسه تخلیه خارج می شود ̨ در نزدیکی انتهای تخلیه، بیمار ممکن است کشش خفیفی را احساس کند که نشانه خروج بیشتر مایع است و در این هنگام ست انتقال باید بسته شود ̨ هر کیسه محلول باید قبل از استفاده تا دمای بدن گرم شود که می توان آن را در وان آب گرم قرار داد. اکثر کیسه های محلول در یک بسته بندی ثانویه قرار می گیرند و می توان آنها را در مایکروویو گرم کرد. هرگز نباید کیسه محلولی که از بسته بندی ثانویه خارج شده است را درون ماکروویو قرار داد. کیسه محلول جدید را روی یک آویز متصل و هوا را از لوله ها خارج کنید و اجازه دهید مقدار کمی از محلول تازه و گرم مستقیماً از کیسه محلول جدید به داخل کیسه تخلیه جریان یابد سپس تیوپی را که به کیسه تخلیه می رود ببندید و تیوپ ست انتقال را باز یا دوباره وصل کنید و محلول جدید دیالیز را وارد کنید. در روش دیالیز اتوماتیک یا خودکار از دستگاهی به نام سیکلر برای پر کردن و تخلیه استفاده می شود. سیکلر را می توان طوری برنامهریزی کرد که مقادیر مختلفی از محلول دیالیزرا در زمانهای مختلف وارد بدن کند. هر روز عصر، دستگاه طوری تنظیم شود که سه تا پنج تعویض نیاز باشد̨ سه تا پنج کیسه محلول دیالیز را به لوله ای که به داخل سیکلر می رود وصل کنید . دستگاه ممکن است یک لوله ی مخصوص جهت اتصال کیسه برای آخرین تعویض شب داشته باشد ̨ سیکلر خروجی محلول داخل شکم را بر اساس زمانی که بیمار تنظیم می کند باز میکند و اجازه میدهد محلول استفاده شده از شکم به داخل مسیر تخلیه وارد شود ̨ محلول دیالیز تازه قبل از ورود به بدن گرم می شود و سپس مسیر ورود محلول تازه به شکم باز می شود تا محلول به داخل شکم جریان یابد.
یک سیال سنج در سیکلر میزان محلولی را که هر دوره خارج می کند اندازه گیری و ثبت می کند. برخی از سیکلر ها مقداری را که وارد میشود با مقداری که تخلیه میشود مقایسه میکنند. این ویژگی به بیمار و پزشک این امکان را می دهد که بدانند آیا به اندازه کافی مایعات در طی دیالیز از بدن بیمار خارج شده است یا خیر. برخی از سیکلرها امکان استفاده از یک تیوپ تخلیه بلند ̨ که مستقیماً به توالت یا وان تخلیه وارد میشود رافراهم می کند و برخی دیگر دارای کیسه تخلیه هستند .